Azərbaycan Respublikasının Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi
Beynəlxalq əlaqələr
Beynəlxalq tədbirlər və görüşlər
Bahar Muradova UNESCAP-ın icraçı katibi ilə görüşüb
Ailə Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (ECO) 17-ci Zirvə görüşü çərçivəsində ölkəmizdə səfərdə olan Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş katibinin müavini və BMT-nin Asiya və Sakit okean üzrə İqtisadi və Sosial Komissiyasının (UNESCAP) icraçı katibi Armida Salsiya Alişahbana ilə görüşüb. Görüşdə növbəti ilin aprel ayında Bakıda keçirilməsi nəzərdə tutulan UNESCAP-ın 82-ci sessiyasına hazırlıqla bağlı məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb. Qonaqları salamlayan Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova, Xankəndində keçirilən Zirvə görüşünün əhəmiyyətini qeyd edərək, bu mühüm tədbirdə A.Alişahbananın fəal iştirakını yüksək qiymətləndirib. O, çıxışında Asiya və ona yaxın regionlarda gedən iqtisadi, sosial və digər proseslərin beynəlxalq təşkilatlarla sıx əməkdaşlığı zəruri etdiyini vurğulayıb, Azərbaycanın bu istiqamətdə fəal mövqe sərgilədiyini diqqətə çatdırıb. Komitə ilə BMT-nin bir sıra regional qurumları arasında əməkdaşlıqdan söz açan sədr, Təşkilatın Mərkəzi Asiya Ölkələrinin İqtisadiyyatları üçün Xüsusi Proqramı (SPECA) çərçivəsində səmərəli işbirliyinin davam etdirilməsinin əhəmiyyəti vurğulayıb. 2026-cı ildə ölkəmizdə keçirilməsi nəzərdə tutulan növbəti beynəlxalq tədbirdə iştirakın Dövlət Komitəsi üçün önəmi qeyd edilib, bu kimi təşəbbüslərin Azərbaycanın uğurlarını beynəlxalq tərəfdaşlarla bölüşmək baxımından mühüm platforma olduğu bildirilib. İcraçı katib A.S.Alişahbana Azərbaycan ilə UNESCAP arasında uzunmüddətli yüksək səviyyəli tərəfdaşlıqdan məmnunluğunu ifadə edib. Qadınların iqtisadi səlahiyyətləndirilməsinin ESCAP-ın fəaliyyətinin prioritet istiqamətlərindən olduğunu qeyd edən katib, sürətlə dəyişən və rəqəmsallaşan dünyada qadınlar üçün yeni bacarıqların əldə edilməsinin əhəmiyyətindən danışıb. Növbəti ildə keçiriləcək 82-ci sessiyada da bu məsələlərin diqqət mərkəzində olacağını vurğulayaraq, Komitənin yaxından iştirakının mühüm töhfə verə biləcəyini deyib. Görüş zamanı Azərbaycanın regionda və beynəlxalq platformalarda artan rolu yüksək qiymətləndirilib, BMT missiyasına verdiyi töhfələr, xüsusilə də BMT-nin İqlim Dəyişikliyi Konfransı – COP29-a uğurlu ev sahibliyi və məhsuldar sədrliyi məmnunluqla xatırlanıb. Tərəflər iştirakçı ölkələr arasında qarşılıqlı faydalı tərəfdaşlıq əlaqələrinin möhkəmləndirilməsi, eləcə də iqlim dəyişikliyi, qadın və uşaq məsələlərinə dair ortaq layihələrin icrası perspektivləri, həmçinin qarşılıqlı maraq doğuran digər qlobal çağırışlar ətrafında fikir mübadiləsi aparıblar.
Laçında iqlim dəyişikliklərinə qarşı dayanıqlılıqda qadınların rolu müzakirə edilib
İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (İƏT) Qadınlar Forumu çərçivəsində panellərdən biri iqlim dəyişikliklərinə qarşı dayanıqlılıqda qadınların rolu mövzusuna həsr olunub. BMT-nin Azərbaycandakı Rezident Əlaqələndiricisi Vladanka Andreevanın moderatorluğu ilə keçirilmiş bu paneldə Türkiyə Respublikasının Ailə və Sosial Xidmətlər nazirinin müavini Ləman Yenigün, Qazaxıstan Respublikasının Parlamentinin üzvü, Qadın və Ailə-Demoqrafik Siyasət üzrə Milli Komissiyanın üzvü Juldız Süleymenova, Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi Təhsilin İnkişafı Fondunun sədri Elnur Nəsibov və İƏT Təhsil İnstitutunun rəhbəri professor Mehmet Akif Kireççi, BMT Qadınlar Təşkilatının Avropa və Mərkəzi Asiya üzrə Regional ofisinin nümayəndəsi Mihaela İonesku və Asiya İnkişaf Bankının Azərbaycan nümayəndəliyinin əməkdaşı Fərəc Hüseynbəyov iştirak ediblər. Sessiyada İƏT üzv dövlətlərində qızlar və qadınlar üçün təhsil imkanlarının təşviq edilməsi və genişlənən əmək bazarında yaşıl bacarıqların əldə edilməsində qadınlara dəstək ola biləcək strategiyalardan danışılıb. Çıxış edənlər qadınların və qızların səlahiyyətləndirilməsinin iqlimə iqlim dəyişikliklərinə qarşı dayanıqlılıq üçün əsas şərt olduğunu qeyd ediblər. Vurğulanıb ki, bunun üçün qadınların təhsilə, maliyyə resurslarına və qərar qəbul etmə proseslərinə bərabər çıxışını təmin edən sistemli islahatlara ehtiyac vardır. Bildirilib ki, BMT-nin “Gələcək üçün Paktı”, COP29-un nəticələri və BMT-nin İnkişaf üçün Maliyyələşdirmə Konfransının məqsədləri, inklüziv iqlim siyasətlərinin təşviqi, inklüziv maliyyə mexanizmlərinin qurulması və transformativ təhsilin daha geniş tətbiqi üçün mühüm zəmin yaradır. Panelin sonunda İƏT regionunda bütün qadın və qızların öyrənmək, liderlik etmək və iqlim dəyişikliyinə qarşı dayanıqlı bir gələcək formalaşdırmaq imkanına malik olmaları üçün üzv dövlətlər, beynəlxalq təşkilatlar, inkişaf bankları, akademik qurumlar və vətəndaş cəmiyyətinə birgə fəaliyyətlərini davam etdirilməsi ilə bağlı çağırış edilib.
İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Qadınlar Forumunun açılış mərasimi keçirilib
İyulun 2-də Laçın şəhərində “İƏT Həftəsi” çərçivəsində İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Qadınlar Forumunun açılış mərasimi keçirilib. Açılış mərasimində çıxış edən Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı çərçivəsində ilk dəfə olaraq İƏT Həftəsinin və Qadınlar Forumunun Qarabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonunda təşkil edilməsini tarixi hadisə adlandırıb. Qadınların iqtisadi imkanlarının artırılması və sosial rifahının təmin olunmasının cəmiyyətin ümumi inkişaf səviyyəsinin göstəricisi olduğunu vurğulayan Komitə sədri əlavə edib ki, Azərbaycan daim bu sahədə mühüm təşəbbüslərlə çıxış edir və müsbət təcrübəsini paylaşmağa hazırdır. O, ölkəmizdə qadın sahibkarlığının inkişafı ilə yanaşı, qadınların təhsilə çıxışı, elmdə, texnologiyada, innovasiyada fəallığının artırılması sahəsində də ciddi nəticələr əldə edildiyini qeyd edib. Əlavə edib ki, Laçın da daxil olmaqla azad edilmiş bölgələrdə qadınların bilavasitə iştirakı ilə reallaşan sosial-iqtisadi layihələr bu siyasətin praktik nəticəsidir. Tarixən də Azərbaycan qadınının güclü ictimai mövqeyə malik olduğunu vurğulayan B.Muradova, hələ 1919-cu ildə Şərqdə ilk dəfə qadınlara seçmək və seçilmək hüququnu tanıyan dövlət olduğunu bildirib: “Məşhur xeyriyyəçi və maarifçi Hacı Zeynalabdin Tağıyev “Qızı oxutsan, bir ailəni savadlandırmış olarsan” kimi mühüm fikiri təşviq edirdi. Onun qızların təhsilinə verdiyi töhfə əvəzsizdir”. B.Muradova bildirib ki, “Cəmiyyətin inkişafını qadınsız təsəvvür etmək olmaz” deyən Ulu öndər Heydər Əliyev müasir Azərbaycanda dövlət qadın siyasətinin müəllifi və banisidir. Məhz Ümummilli liderin hakimiyyətə gəlişindən sonra Azərbaycanda dövlət strukturlarında və ictimai işlərdə qadınların irəli çəkildiyini dilə gətirən Komitə sədri qeyd edib ki, 1998-ci ildə Ulu öndərimiz Azərbaycanda qadınlarla bağlı siyasətin məzrkəzləşdirilmiş qaydada həyata keçirilməsi üçün Qadın Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin yaradılması haqqında Fərman imzalamışdır. B.Muradova əlavə edib ki, qadın məsələlərinin həlli sahəsində cənab Prezident İlham Əliyevin, eləcə də Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyevanın göstərdiyi diqqət və qayğı, ölkəmizdə qadınların ictimai-siyasi, iqtisadi və mədəni həyatda fəal iştirakını təşviq edən nümunəvi dövlət siyasətinin təzahürüdür. Azərbaycanın digər çoxtərəfli formatlar çərçivəsində olduğu kimi, İƏT müstəvisində də qadınların dayanıqlı inkişaf sahəsində əməkdaşlığın tərəfdarı olduğunu vurğulayan sədr, bu platformanı 2025-ci ildə başa çatan İƏT-in Baxış sənədinin davamı kimi və 2026–2035 dövrünü əhatə edəcək yeni inkişaf strategiyasının işlənib hazırlanmasında mühüm rol oynaya bilər. Daha sonra İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Baş katibinin müavini Silapberdi Nurberdiyev çıxış edərək, ev sahibliyinə və Forumun yüksək səviyyədə təşkilinə görə minnətdarlığını ifadə edib. İƏT rəsmisi Forumun həm üzv dövlətlərin öz təcrübələrini bölüşməsi, həm də beynəlxalq təşkilatların töhfə verməsi baxımından mühüm platforma olduğunu qeyd edib. O, güclü iqtisadiyyatın və inklüziv cəmiyyətin qurulmasında, eləcə də dayanıqlı müqavimətin formalaşdırılmasında qadınların vacib rolunu vurğulayıb. S. Nurberdiyev, iqlim fəaliyyətində rəhbər səylərin gücləndirilməsini, həmçinin iqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizə aparılmasında daha çox imkanların yaradılmasının vacibliyini bildirib. O, qadınların qeyri-ənənəvi sahələrdə biliklərin mənimsənilməsi və iştirakının artırılması üçün bir sıra planların olduğunu qeyd edib və əlavə edib ki, qarşıya qoyulan məqsədlərə nail olmaq üçün düzgün maliyyələşdirməni və məlumatları toplamağı təmin etməliyik. İƏT rəsmisi qadınların elmi, texnoloji və riyazi sahələrdə iştirakı artırılmasını və gender əsaslı zorakılığın qarşısının alınması sahəsində daha tutarlı tədbirlər görülməsinin prioritet istiqamətlər olduğunu da diqqətə çatdırıb. Daha sonra BMT Baş Katibinin müavini, BMT-nin Dayanıqlı İnkişaf Qrupunun Sədri Amina J. Mohammed və BMT Baş Katibinin müavini, BMT Asiya və Sakit Okean üzrə İqtisadi və Sosial Komissiyasının İcraçı Katibi Armida Salsiah Alisjahbananın video müraciətləri dinlənilib. Özbəkistan Respublikasının Ailə və Qadın Komitəsinin sədri Zulayxo Maxkamovanın çıxış edərək bildirib ki, Forum İƏT regionuna daxil olan ölkələrin və beynəlxalq tərəfdaş dövlətlərin qadın rəhbərləri arasında konstruktiv dialoq, eləcə də gələcək əməkdaşlıq üçün etibarlı platforma çevriləcəkdir. Özbəkistanda ailə və qadınların dəstəklənməsinə yönəlmiş Milli proqramın fəal və ardıcıl şəkildə həyata keçirildiyini vurğulayan Z. Maxkamova qeyd edib ki, bu proqram qadınların cəmiyyətdəki rolunun artırılmasına, qərarqəbuletmə proseslərində iştiraklarının və töhfələrinin gücləndirilməsinə, qadın sahibkarlığının və innovativ fəaliyyətin inkişafına, eləcə də resurslar və xidmətlərə geniş əlçatanlığın təmin edilməsinə yönəlib. O çıxışının sonunda qeyd edib ki, regional gender göstəricilərini inkişaf etdirmək, monitorinq sistemi tətbiq etmək, qadınların ekoloji fəaliyyətinin BMT-nin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə uyğun olaraq qiymətləndirilməsi mexanizminin, eləcə də yaşıl iqtisadiyyatın təşviqi, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə, ekoloji təhsil və yenilikçi "yaşıl" texnologiyalar sahəsində ixtisaslaşması məqsədi ilə Mərkəzi Asiyada "Eco-hub" vahid mərkəzin yaradılması vacibdir. Sonra “Qızların təhsilinə dəstək gələcəyə sərmayədir” adlı film nümayiş etdirilib. Forum panel sessiyalar ilə davam edir.
“Orta Dəhliz 360°: Geosiyasətdən Rəqəmsal Transformasiyaya, Ailədən Yaşıl İnkişafa” adlı yan tədbir keçirilib
Türk Dövlətləri Təşkilatının Ailə Məsələləri və Sosial Siyasət Sahəsinə Məsul Nazir və Qurum Rəhbərlərinin 2-ci iclası çərçivəsində 11 iyun 2025-ci il tarixində keçirilən tədbirdə Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova açılış nitqi ilə çıxış edərək, iştirakçıları salamlayıb və mövzunun Türk dünyası üçün əhəmiyyətini vurğulayıb. O bildirib ki, Orta Dəhliz məsələsi üzv dövlətlərin hər biri üçün yalnız nəqliyyat və logistika marşrutları kimi deyil, sülh, sabitlik və regional əməkdaşlıq üçün mühüm vasitə kimi qəbul edilməkdədir. Komitə rəsmisi dəyərlərin, mədəniyyətlərin və insan resurslarının şərqdən qərbə və əks istiqamətə keçidinə şərait yarada biləcək Orta Dəhlizin həm də ölkələr üçün dayanıqlı inkişaf məqsədlərinə nail olmaq hədəfinə xidmət edən innovativ modellərin və təcrübələrin əlçatanlığının əvəzsiz təminatçısı kimi çıxış etdiyini diqqətə çatdırıb. B. Muradova bildirib ki, dayanıqlı inkişaf strategiyalarının mərkəzində insan kapitalı, hədəfində isə birmənalı olaraq Ailə dayanır. Bu səbəbdən müasir cəmiyyətdə ilk növbədə ailənin dayanıqlılığı, uşaqların rifahı təkcə sosial siyasətin deyil, həm də təhlükəsizlik, iqtisadi və rəqəmsal strategiyaların əsas prioritetindən biri olmalıdır: “Türk dövlətləri olaraq bizim ortaq dəyər sistemimizdə ailə müqəddəsdir, qadın isə həm ailənin, həm də cəmiyyətin aparıcı qüvvəsi, qoruyucu dayağıdır. Qadının təhsildə, iqtisadiyyatda, dövlət idarəçiliyində və texnologiyada, xüsusilə də rəqəmsal transformasiyada rolu nə qədər artarsa, cəmiyyətlərimiz də bir o qədər dayanıqlı və çevik inkişaf edə bilər” - deyə o əlavə edib. Azərbaycanda ailə mühiti ilə rəqəmsal reallıq arasında balansın qorunmasına, qadınlar və uşaqlar üçün təhlükəsiz rəqəmsal mühitin yaranmasında xüsusi önəm verildiyini vurğulayan Komitə rəsmisi qeyd edib ki, bunun ən gözəl nümunələrini ölkəmizin hər yerində, o cümlədən işğaldan azad olunmuş şəhər və kəndlərimizdə infrastrukturun yenilənməsində bariz şəkildə görmək olar. “Yaşıl İnkişaf və Ekoloji Dəyərlər kimi anlayışların türk dünyasında bərqərar olmasına gedən yol ilk növbədə Ailədən başlayır” - deyən B. Muradova diqqətə çatdırıb ki, ekoloji dəyişikliklərə uyğun sosial siyasətlərin formalaşdırılması və Yaşıl İnkişafa keçid yalnız böyük texnoloji layihələr və beynəlxalq sazişləri ehtiva etmir, bu, hər bir ailədə – uşaqların dünyagörüşündə, qadınların seçimlərində, ailələrin gündəlik davranışlarında özünü göstərməli olan dəyər və məsuliyyət hissidir. O qeyd edib ki, Azərbaycan ailə yönümlü ekoloji siyasətlərə – məktəbəqədər təhsildən başlayaraq, qadın sahibkarlığında yaşıl təşəbbüslərin dəstəklənməsinə qədər – geniş bir yanaşma təqdim edir. Çıxışının yekununda Komitə sədri qeyd edib ki, bu gün aparılan müzakirələr geosiyasi əlaqələrimizi tamamlayan yeni sosial və humanitar əməkdaşlıq platformaları barədə mövqelərin uzlaşdırılmasına şərait yaradacaq, birlikdə formalaşdıracağımız strategiyalar isə Türk dövlətlərini birgə gələcəyə daha inamla aparacaq. Daha sonra İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlının moderatorluğu ilə tədbir davam edib. O, Orta Dəhlizin yalnız coğrafi məkan deyil, eyni zamanda mədəniyyətlərarası dialoq və dayanıqlı inkişaf baxımından böyük əhəmiyyət kəsb etdiyini qeyd edərək, onu həm də bütöv bir ekosistem kimi dəyərləndirib. V. Qasımlı 360 dərəcəlik yanaşmanın geosiyasətdən tutmuş rəqəmsal transformasiyaya, ailə və yaşlıların inkişafına qədər bir çox məsələləri əhatə etdiyini diqqətə çatdıraraq, Orta Dəhlizi həm də sosial-iqtisadi, sivilizasiyalararası və mədəniyyətlərin sintez olunduğu bir məkan kimi, geniş bir ekosistem kimi dərk etmənin vacibliyini vurğulayıb. Panel müzakirələrdə iştirak edən Türkiyə Respublikasının Ailə və Sosial Xidmətlər naziri Mahinur Özdemir Göktaş Orta Dəhlizin türk dövlətləri arasında ailə əlaqələrinin daha geniş formatda inkişafına töhfə verən bir layihə olduğunu qeyd edərək, quru ilə dənizi birləşdirən nəqliyyat yolu yox, həm də xalqları yaxınlaşdıran mədəniyyət yolu olduğunu vurğulayıb. Şimali Kipr Türk Respublikasının Əmək və Sosial Müdafiə naziri Sadık Gardiyanoğlu Türkdilli dövlətlərinin öz gücünü hər zaman ailədən aldğını qeyd edərək, övladlarını şəhid verdiyi zaman “Vətən sağolsun” kəliməsini səsləndirən anaların baş tacı olduğunu deyib. O, Azərbaycanın Qarabağ zəfərindən də söz açaraq vurğulayıb ki, İkinci Qarabağ müharibəsi dövründə bütün türklərin qəlbi Azərbaycanda döyünürdü. Çıxış edən TDT baş katibinin müavini Ömər Kocaman deyib ki, Orta Dəhliz sadəcə iqtisadi, ticari inkişafa əsaslanmır, dünya ölkələrinin mədəni inkişafına da töhfə verir. Mədəni inkişaf isə birbaşa ailəyə təsir göstərir. Bu gün ailə məsələləri barədə ölkələrimizin çox ciddi layihələri var: “Cəmiyyətin və xalqın inkişafında ailə önəmli rol oynayır və biz də TDT olaraq ailəni əhatə edən ortaq layihələr həyata keçirəcəyik” - deyə o əlavə edib. Milli Məclisin deputatı, Milli Məclisin İqtisadi siyasət sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Tahir Mirkişili bildirib ki, ailə dəyərləri insan kapitalı və iqtisadi artımın əsas şərtidir. Ailə dəyərləri ilə iqtisadi artım arasında əlaqə iqtisadçılar üçün aktual tədqiqat mövzularından birinə çevrilib və dünyada gedən dəyişikliklərin sürəti ailə dəyərləri və inancların dəyişmə tempini üstələyir. “Tarixdən gələcəyə: İpək Yolunun Mirası və Mədəni İnteqrasiya” mövzusunda çıxış edən Milli Məclisin deputatı, İctimai birliklər və dini qurumlar komitəsinin sədri Fazil Mustafa İpək Yolunun tarixi əhəmiyyətindən, onun mədəni əlaqələrin inkişafındakı rolundan və bu irsin müasir dövrdə inteqrasiyaya verdiyi töhfələrdən bəhs edib. Energetika nazirinin müavini Elnur Soltanov “Orta dəhliz və enerji təhlükəsizliyi: Yaşıl Tranzit İmkanları” mövzusunda çıxış edərək, Azərbaycanın ənənəvi enerji sahəsində lokomotiv rolunu oynadığını, bu gün yaşıl enerji inqilabında da öncül mövqeyə sahib olmaq əzminə malik olduğunu qeyd edib. Onu da əlavə edib ki, süni intellekt və “yaşıl enerji” kimi yeni texnologiyalar Türk dünyası üçün unikal imkanlar açır. Natiqlər mədəni inkişafın birbaşa ailəyə təsir göstərdiyini qeyd edərək, cəmiyyətin və xalqın inkişafında ailənin önəmli rol oynadığını, TDT-nin ailəni əhatə edən ortaq layihələr həyata keçirəcəyini diqqətə çatdırıblar. Daha sonra mövzu ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb. Tədbir Bahar Muradovanın bağlanış nitqi ilə yekunlaşıb. O, tədbir iştirakçılarına fəal iştiraklarına və verdikləri töhfəyə görə təşəkkür edərək, tədbirin ikinci gününə uğurlar arzulayıb.
“Güclü ailələr, güclü toplumlar: TDT ölkələrində ailəni dəstəkləyici siyasətlər” adlı yan tədbir keçirilib
Türk Dövlətləri Təşkilatının Ailə Məsələləri və Sosial Siyasət Sahəsinə Məsul Nazir və Qurum Rəhbərlərinin 2-ci iclası çərçivəsində Türkiyə Respublikasının Ailə və Sosial Xidmətlər Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə “Güclü ailələr, güclü toplumlar: TDT ölkələrində ailəni dəstəkləyici siyasətlər” adlı yan tədbir keçirilib. Tədbir Türk dünyasında ailənin önəmindən bəhs edən video-çarxın nümayişi ilə başlayıb. Türkiyənin Ailə və Sosial Xidmətlər naziri Mahinur Özdemir Göktaş salamlama nitqi ilə çıxış edərək türk dünyasının ortaq dəyərlərindən biri olan ailəni qorumağın və gələcək nəsillərə daşımağın vacibliyini qeyd edib. Vurğulayıb ki, Türkiyə Respublikasının Prezidenti cənab Rəcəb Tayyib Ərdoğanın təşəbbüsü ilə 2025-ci ilin “Ailə İli” elan edilməsi, bu sahədə Türkiyənin qətiyyətini və baxışını əks etdirir: “Eləcə də, ötən il Türkiyədə ilk dəfə həyata keçirdiyimiz ailə və sosial siyasət sahəsindəki görüşlər, Türk dünyasında ailə siyasətinə dair əməkdaşlığın güclənməsinə mühüm töhfələr vermişdir”. Nazir bildirib ki, Türk dövlətləri, ortaq tarix və mədəniyyət zəminində ailə mərkəzli siyasətlər ətrafında birləşərək bu sahədə əməkdaşlığı gücləndirir. Bu isə ailənin qorunması və gücləndirilməsi istiqamətində atılan addımlar gələcəyin formalaşmasında böyük rol oynayacaq. O, yan tədbirlərin təşkili və bu mövzuda əməkdaşlığın inkişafında Azərbaycanın xüsusi rolu vurğulayıb və görüşün Türk Dövlətləri Təşkilatı üçün faydalı olacağına inamını ifadə edib. Çıxış edən Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova hər kəsi salamlayıb və Bakıda görməkdən məmnunluğunu ifadə edib. O, qardaş Turkiyənin ailə və demoqrafik tərəqqini hədəfləyən addımlarını və bu sahədəki qətiyyətli mövqeyini alqışlayıb. B.Muradova bildirib ki, ailə dəyərlərinin qorunması artıq təkcə mədəni məsələ deyil, həm də strateji əhəmiyyət daşıyır. Onun sözlərinə görə, Azərbaycan bu reallıqları nəzərə alaraq ailə siyasətini daim yeniləyir və onu zamanın tələblərinə uyğun şəkildə inkişaf etdirir: “Fəaliyyətimizin mərkəzində ailə institutunun möhkəmləndirilməsi, qadınların və uşaqların rifahı, gender bərabərliyi və rəqəmsal mühitdə təhlükəsizlik dayanır”— deyə Komitə sədri vurğulayıb. Muradova TDT çərçivəsində ailə siyasətləri üzrə əməkdaşlığın gücləndirilməsini vacib hesab etdiklərini qeyd edib. O, ortaq layihələrin həyata keçirilməsi, daimi əlaqələndirmə imkanlarının nəzərdən keçirilməsi, gənc ailələr və valideynlər üçün ortaq təlim və maarifləndirmə platformalarının yaradılması kimi təşəbbüsləri dəstəklədiklərini bildirib. Sədr, xüsusilə ortaq elmi tədqiqatların və məlumat mübadiləsinin əhəmiyyətinə diqqət çəkərək qeyd edib ki, bu cür əməkdaşlıq ailə siyasətlərinin daha uyğun və effektiv şəkildə formalaşmasına töhfə verəcək. Gənclərin ailə dəyərləri ilə bağlı daha çox maarifləndirilməsinə ehtiyac olduğunu vurğulayan B.Muradova, bu baxımdan, Gənc Ailə Forumu kimi təşəbbüslərdən yaranan müsbət sinerji, gənclərin ailəyə bağlılığını və ailə həyatına hazırlığını artırmaq üçün mühüm platformaya çevrilə biləcəyini əlavə edib. Rəqəmsal transformasiyanın yaratdığı imkanlar və risklər fonunda ailələrin, xüsusilə uşaqların informasiya təhlükəsizliyinin təmin olunmasının vacibliyini vurğulayan Komitə sədri, rəqəmsal savadlılıq sahəsində ortaq təşəbbüslərin həyata keçirilməsinin məqsədəuyğun olduğunu bildirib. Sədr çıxışında yaşıl inkişaf kontekstində ailə siyasətlərinə yeni yanaşmaların daxil edilməsinin də əhəmiyyətini qeyd edib. O, ailə daxilində ekoloji dəyərlərin təşviqi və qadınların yaşıl iqtisadiyyatda iştirakı sahəsində birgə layihələrin aktuallığını vurğulayıb. Muradova, həmçinin postmünaqişə dövründə Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş ərazilərində sürətlə aparılan bərpa və quruculuq işlərindən bəhs edərək, yeni sosial infrastrukturun qurulmasının ailə, qadın və uşaq rifahını prioritetə çevirdiyini bildirib. Bu prosesin TDT ölkələri ilə əməkdaşlıq üçün yeni imkanlar açdığını vurğulayıb. Sonda Bahar Muradova, Türk Dövlətləri Təşkilatının “ailə” anlayışını gələcəyin əsas dayağı kimi qəbul etməsini təqdir etdiklərini bildirib və ortaq dəyərlər, ortaq məsuliyyət, ortaq gələcək prinsipi əsasında əməkdaşlığın daha da dərinləşdirilməsinə sadiq olduqlarını bəyan edib. Daha sonra Şimali Kipr Türk Respublikasının Əmək və Sosial Müdafiə Naziri Sadık Gardiyanoğlu, Türkmənistanın Əmək və Sosial Müdafiə nazirinin müavini Halbibi Tachjanova, Qazaxıstan Respublikasının Mədəniyyət və İnformasiya Nazirliyinin Gənclər və Ailə Məsələləri Komitəsinin sədri Kairat Kambarov və Özbəkistan Respublikasının Məşğulluq və Yoxsulluğun Azaldılması Nazirliyinin nazir müavini Turdiboyeva Rano, Türk Dövlətləri Təşkilatının Baş katibinin müavini Ömər Kocamanın çıxışları dinlənilib. Tədbir müzakirələrlə davam edib.
Bahar Muradova Beynəlxalq Autizm Konfransında çıxış edib
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova “Autizm: Tədqiqatdan təcrübəyə” mövzusunda keçirilən Beynəlxalq Autizm Konfransının açılış mərasimində çıxış edib. Bahar Muradova çıxışı zamanı autizm spektr pozuntusu ilə yaşayan fərdlərin hüquqlarının qorunması və cəmiyyətə inteqrasiyasının dövlətin sosial siyasətində prioritet istiqamətlərdən olduğunu bildirib. Dövlət Komitəsinin sədri Azərbaycanda autizm sahəsində son illərdə çox mühüm addımlar atıldığını deyib: “Dövlətimizin bu sahəyə göstərdiyi dəstək təqdirəlayiqdir. Xüsusilə qeyd etmək istəyirəm ki, bu istiqamətdə aparılan səylərin səfərbəredici gücü Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyevanın bu sahəyə verdiyi diqqət və qayğı ilə birbaşa bağlıdır. Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi olaraq biz də autizmli uşaqlar və onların ailələri üçün psixoloji dəstək və təlim proqramları təşkil edir, bu fərdlərin cəmiyyətə inteqrasiyası üçün davamlı fəaliyyət göstəririk. İnanıram ki, birgə səylərimizlə daha inklüziv və mərhəmətli bir cəmiyyət qurmaq mümkün olacaq”. B.Muradova, son illərdə autizm əlamətləri müşahidə olunan uşaqların sayının artması ilə bağlı bu sahədə görülən işlərin təkcə tibb və təhsil deyil, eyni zamanda, cəmiyyətin bütün təbəqələrinin diqqət və dəstəyini tələb etdiyini qeyd edib. Əlavə edib ki, bu istiqamətdə dövlətin, ictimai təşkilatların, mütəxəssislərin və hər bir vətəndaşın üzərinə böyük məsuliyyət düşür: “Cəmiyyət olaraq məqsədimiz bütün fərqlilikləri ilə bərabər hüquq və imkanlara sahib olan sağlam bir cəmiyyət qurmaqdır. Xüsusilə autizmli uşaqları olan ailələrin də bu imkanlardan istifadə edə bilməsi üçün hərtərəfli dəstək və inklüziv yanaşma vacibdir”. Dövlət Komitəsinin sədri çıxışının davamında bu sahədə təhsilin inkişafı, ixtisaslı mütəxəssislərin hazırlanması və ümumiyyətlə, insan kapitalının formalaşdırılmasının əhəmiyyətindən danışıb. “Birgə və Sağlam” İctimai Birliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən konfransın məqsədi beynəlxalq mütəxəssislərin təqdimatında autizm haqqında müasir elmi araşdırmaları, həmçinin autizmə effektiv müdaxilə metodları, autizmli şəxslərin inklüziv təhsilə cəlb edilməsi və onlar üçün dayanıqlı məşğulluq imkanları haqqında yenilikləri əlaqədar sahələrdə çalışan yerli mütəxəssislərin diqqətinə çatdırmaq, həmçinin autizm haqqında maarifləndirmə aparmaqdır.
BMT-də Qadınların Statusu Komissiyasının 69-cu sessiyası çərçivəsində dəyirmi masa təşkil olunub
“Gender bərabərliyi və qadınların və qızların səlahiyyətlərinin artırılması üçün milli mexanizmlər: Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə nail olunmasına töhfə vermək məqsədi ilə Pekin Fəaliyyət Platformasının tövsiyələri, resursların cəlb edilməsi və icrasının sürətləndirilməsi” adlı dəyirmi masa təşkil olunub. Dəyirmi masada çıxış edən Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi Aparatının rəhbəri Ceyran Rəhmətullayeva Azərbaycanın Pekin Bəyannaməsi və Fəaliyyət Platformasına qəbul edilməsindən keçən dövr ərzində inkişaf etdirilmiş yerli institusional mexanizmlər və onların qurumlararası koordinasiyası prosesindən danışıb. O, bu istiqamətdə xüsusilə milli qanunvericilikdə edilən dəyişiklikləri vurğulayıb. İnkişafa nail olmaq, eləcə də məişət zorakılığının, o cümlədən gender əsaslı zorakılığın qarşısının alınması istiqamətində görülən işlərdən danışan aparat rəhbəri, xüsusilə regionlarda yaşayan qızların təhsilə cəlb edilməsinin vacibliyini qeyd edib. Komitə rəsmisi, təhsili gender bərabərliyinin təşviqi üçün vacib faktor adlandırıb və təhsilin qadınlara öz hüquqlarını bilmək, iqtisadi müstəqillik və qərar qəbuletmə imkanları yaratdığını bildirib. C.Rəhmətullayeva korporativ sosial məsuliyyət çərçivəsində dövlət və özəl təşkilatlarla birgə ölkə səviyyəsində həyata keçirilən qızların təhsilinə dəstək layihələrindən bəhs edib. Qeyd edək ki, iclas BMT-də Qadınların Statusu Komissiyasının 69-cu sessiyası çərçivəsində keçirilib.
Bahar Muradova BMT-də Qadınların Statusu Komissiyasının sessiyasında çıxış edib
“Son otuz il ərzində Pekin Bəyannaməsi və Fəaliyyət Platforması əsasında dünya gender bərabərliyi sahəsində böyük irəliləyiş əldə edilib”. Bu sözləri Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova BMT-də Qadınların Statusu Komissiyasının 69-cu sessiyasında çıxışı zamanı deyib. Bahar Muradova, ötən il Bakıda keçirilən COP29 çərçivəsində “Gender Günü” keçirildiyini, eləcə də yekdil qərar ilə 10 illik Yenilənmiş Gender üzrə Lima İş Proqramının qəbul edildiyini söyləyib. Ölkəmizdə gender bərabərliyi və qadınların səlahiyyətləndirilməsi üzrə milli institusional mexanizmlərdən söz açan sədr, Azərbaycanda institusional və vətəndaş cəmiyyəti təşkilatlarının koordinasiyalı səyləri sayəsində qadın hüquqlarının müdafiəsində nəzərəçarpacaq irəliləyiş əldə edildiyini qeyd edib. Çıxış zamanı məişət zorakılığı, uşaq evlilikləri, qohum nikahlarının qarşısının alınması məqsədilə qanunvericiliyə yeni tənzimləyici normalar daxil edildiyi diqqətə çatdırılıb, qadınların və gənc qızların təhsil imkanlarının genişləndirilməsi, eləcə də siyasi iştirakının və qərar qəbuletmə orqanlarında təmsilçiliyinin artırılması istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər barədə məlumat verilib. Bildirilib ki, bəşəriyyətə qarşı ən böyük zorakılıq ədalətsiz müharibələrdən, işğaldan, etnik təmizləmə aktlarından qaynaqlanır. Bahar Muradova əlavə edib ki, Azərbaycan öz ərazi bütövlüyünü və suverenliyini bərpa etsə də, onilliklər boyu davam edən işğalın dağıdıcı nəticələri mülki əhaliyə təsir etməkdə davam edir: “Bu mötəbər kürsüdən xüsusilə vurğulamaq istərdim ki, belə halların təkrar olunmaması üçün bütün dünya ölkələri sülh üçün səylərini artırmalı və cinayətkarları cəzalandırmaq üçün çalışmalıdırlar”. Bahar Muradovanın çıxışı (İngilis dilində) Bahar Muradovanın çıxışı (Azərbaycan dilində)
Bahar Muradova Macarıstanın Ailə Məsələləri üzrə Dövlət Katibi Zofia Kontsla görüşüb
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova Macarıstanın Ailə Məsələləri üzrə Dövlət Katibi Zofia Kontsla görüşüb. İki ölkə arasında dostluq münasibətlərindən söz açan Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova, hazırda iqtisadi, sosial, siyasi və mədəni əlaqələrin yüksək səviyyədə inkişaf etdiyini qeyd edib. Milli köklərə bağlılığın demokratik cəmiyyət qurmağı istisna etmədiyini bildirən sədr, Azərbaycanda dövlət siyasətinin müasir dəyərlərin milli kimlik müstəvisində qəbul edilməsinə, millilik və müasirliyin vəhdətinə əsaslandığını vurğulayıb: “Ailələrin, qadın və qızların, bütün insanların hüquqları üçün çalışırıqsa, ən başlıca onların dəyərlərini qorumağa çalışmalıyıq”. O, Macarıstanın Azərbaycanla birlikdə həm də Türk Dövlətləri Təşkilatında təmsil olunduğunu deyərək, hər iki ölkənin eyni ailə dəyərlərinə üstünlük verdiyini əlavə edib. Azərbaycanın 5 ildir ki, suverenliyini bərpa etdiyini xatırladan B. Muradova, torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsindən sonra qarşıda duran əsas vəzifənin dağıdılmış ərazilərdə həyatı yenidən dirçəltmək olduğunu diqqətə çatdırıb. Ailə dəyərlərinin qorumağın vacibliyini qeyd edən Zofia Konts, bu dəyərlərin millətlərimizin fundamentini, özəyini təşkil etdiyini bildirib. O, fəaliyyətlərində əsas istiqamətlərin işsizliyin aradan qaldırılması və ailələrə dəstək xidmətlərinin göstərilməsi olduğunu qeyd edib, digər fəaliyyət istiqamətləri barədə məlumat verib, dəstək proqramları çərçivəsində reallaşdırılan layihələrdən danışıb. Xanım katib ailə dəyərlərinin gücləndirilməsi sahəsində qarşılıqlı əməkdaşlığa, təcrübə mübadiləsinə hazır olduqlarını bildirib və ölkəsinin Azərbaycanın bu sahədəki təcrübələrindən yararlana biləcəyini vurğulayıb. Görüş tərəflər arasında ailə məsələləri sahəsində əməkdaşlıq və təcrübə mübadiləsinə dair müzakirələrlə davam edib. Qeyd edək ki, görüş BMT-nin Qadınların Statusu Komissiyasının Nyu-Yorkda keçirilən 69-cu sessiyası çərçivəsində baş tutub.